Laatste bewerking 8 november 2018 

 

De verzameling paragrafen in ‘Wetenschap’ is een van de  onderdelen van het hoofdstuk Themata.

Het onderdeel Wetenschap omvat meerdere paragrafen:
. Bibliotheek;
de bibliotheek heeft een eigen subpagina
. Nibe-hoogleraren (isn)
(Onderstaand)
. Nibe-jaardagen (isn)
. Historisch Onderzoek (isn)
. Research
(Onderstaand)

Een van doelstellingen van het in 1968 opgerichte Nibe was het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek op het bancaire terrein d.m.v. stipendia, het opnemen van artikelen in Bank- en Effectenbedrijf, het uitgeven van boeken en het begeleiden van veelbelovende jonge academici richting dissertatie. In het kader van het statutaire doel van het Bevorderen van de Belangstelling voor het Bank- en Effectenbedrijf werd ook een zeer uitgebreide vakbibliotheek opgebouwd. De bibliotheek heeft op deze site een eigen (sub)pagina)

Jan Schipper

 

Research

Een van doelstellingen van het in 1968 opgerichte Nibe was het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek op het bancaire terrein d.m.v. stipendia, het opnemen van artikelen in Bank- en Effectenbedrijf, het uitgeven van boeken en het begeleiden van veelbelovende jonge academici richting dissertatie.

Naar inschatting heeft een twaalftal wetenschappelijk medewerkers bij Nibe op de loonlijst gestaan. 4 Van hen zijn er inderdaad in geslaagd de doctorstitel te halen, maar geen bij de 1^e directeur Jongman.

• Bert Hofmann; drs H., 194- 201. Bij Nibe 1969-1973. Jongman is aan Bert veel verschuldigd: Secretaris Maandblad, opzet bibliotheek, bedenker Bankenboekje. Bert is via Financiën en PCGD bij ING terecht gekomen.
• Hans Verkoren; drs. H.K. 194.- , Bij Nibe 1970-1972 Student assistent bij Jongman en Hoffmann. Idem secretaris Maandblad. Bij Financiën chef van Hoffmann. Idem via PCGD naar ING, laatstelijk RvB, in het bijzonder ING Direct.
• Arthur Koning; A.R.A.; 1944-2015; bij Nibe 1973-2004. Student assistent, i.h.b. secretariaat Maandblad. Arthur is nooit afgestudeerd, heeft jarenlang de Nibe-uitgeverij bestierd. Werd secretaris Nibe in 19.. , in 19.. Hoofd Interne Zaken. Peter Lindeboom: Arthur Koning was een stabiele factor binnen het NIBE. Hij regelde zonder veel omhaal de beide Kluwer/NIBE boekenreeksen, het bankenboekje en het maandelijkse Bank- en Effectenbedrijf. De Serie Bank- en Effectenbedrijf bestond uit populair wetenschappelijke pockets, die door een redactiecommissie beoordeeld werd. De NIBE-publicatiereeks bestond uit boeken van gerenommeerde schrijvers en proefschriften. Na mijn tijd

  

  heeft de Nibe-uitgeverij nog tal van deelfondsen ontwikkeld. (zie de paragraaf Uitgeverij)

  

  

• drs. H.J. van Doorn; 19..-19–, Bij Nibe van 19.. tot 19.. Peter Lindeboom: Hans van Doorn, een telg uit een gegoede familie, was door Jongman aangenomen om van zijn boek over de Nederlandse geldmarkt (1960) een nieuwe update te schrijven. Volstrekt geïsoleerd van de realiteit en zonder enige steun vanuit de directie heeft Hans in grote bescheidenheid vele jaren bij het NIBE doorgebracht. Die update is er nooit gekomen.
• Berend Ten Bosch; 19..-19.., bij Nibe van 19.. tot 19..

Peter Lindeboom: Berend was uit totaal ander hout gesneden. Van huis uit niet onbemiddeld zag hij het als zijn taak om iedereen zijn plek te wijzen.“Staat er een file op de Rozengracht. Duurt me iets te lang. Daar rijd ik met m’n Alfa dus rechts over de stoep langs. Staat daar ineens zo’n agentje. Meneer u reed door rood. Zeg ik Nee, ik reed niet DOOR rood , maar ER OM HEEN. Hij liet me gelijk gaan.”                                                                                                                        Berend werkte aan een proefschrift over hybride financieringsvormen. Jarenlang hield hij vol: volgende maand ga ik promoveren. Directeur Kymmel heeft het een tijdje aangekeken en hem er toen uitgeknikkerd. Het proefschrift is er overigens jaren later wel gekomen.
(Zoon Otto meldde dat zijn vader in 2017 is overleden. Hij gebruikte de anekdote in het levensoverzicht bij de uitvaart).

• Thedo Blijdensteijn
• Frank Klijn; drs F.; 1946-199. Bij Nibe 197.-1978. Frank is in 1978 bij Kessler gepromoveerd: De afbakening van het liquiditeitsbegrip. PCGD/RPS en later Fortis Bank.
  Peter Lindeboom: In 1972 was Frank hoofd van de researchafdeling van het Nibe. Hij werkte aan een proefschrift over de afbakening van het begrip geld. Promotor:  Kessler, directeur bij De Nederlandsche Bank. Omdat de wiskundige onderbouwing van economische stellingen zeer in zwang was, zocht Frank een assistent, die wat meer gevoel voor mathematiek had dan hij zelf. Ik deed wiskunde en econometrie en ik zocht aanwending. Het Nibe leek me wel wat, ik solliciteerde en werd geschikt bevonden. Frank had het met zijn promotor niet echt getroffen. Soms duurde het maanden voordat Kessler met een reactie op een nieuw ingestuurd hoofdstuk kwam. Frank deed er 7 jaar over. Daarna vertrok hij naar de in oprichting zijnde Postbank
  I.M. Frank Klijn
• Peter Lindenboom; dr P.. Peter is in 1982 gepromoveerd bij Bosman: De Nederlandse Geldmarkt. Na zijn promotie is Peter gaan werken bij DNB. Daarna Postbank, ING o.a. directie bij de Utrechtse Crediet en Effectenbank.
  
• Henk Blankevoort; bij Nibe van 1974-1980.
  Henk: Ik ontdekte medio1974 de NIBE bibliotheek op Herengracht 136 vanwege onderzoek naar Technische Analyse van aandelen voor mijn kandidaatsscriptie. Daar liep ik Berend ten Bosch tegen het lijf. Op zijn voorspraak werd ik aangenomen als kandidaat-assistent t.b.v. zijn proefschrift. Ik mocht Peter Lindeboom vervangen die enige tijd ziek was.
  Najaar 1974 werd ik aangesteld als fulltime bibliothecaris en werkte daar samen met Bart Dijkstra die na enige tijd vertrok voor onderzoek in de tropen. Tot mei 1980 was ik verantwoordelijk voor aanschaf en catalogiseren van boeken, de vermelding van nieuwe aanwinsten in een rubriek van het tijdschrift en dienstverlening aan bezoekers. Tussendoor werkte ik met Bert Tjallema aan enkele onderdelen van de nieuwe cursus effecten. Veel meer valt er over mijn ervaringen niet te vertellen; behalve dan de veelvuldige ruzies tussen Berend en Frank Klijn.
• Cor Wijtvliet; dr. C.A.M., 1982-1992, Cor is gepromoveerd bij Joh. De Vries. Expansie en dynamiek. De ontwikkeling van het Nederlandse handelsbankwezen1860-1914. CBS, Van Lanschot, beleggingsadviseur.

  

• Sylvester Eijffinger; dr. S. Sylvester heeft daadwerkelijk op de loonlijst gestaan, i.c op verzoek van zijn promotor prof. dr H. Visser van VU; levensonderhoud voor zijn laatste researchjaar bij de VU,
• Aalt Klaassen; drs A. heeft niet op de loonlijst gestaan maar heeft maandenlang bij Nibe research gedaan over de financieringsvorm Achtergestelde Lening. Dit resulteerde een een boekje in de Serie Bank- en Effectenbedrijf.
• Piet Geljon; dr. P. Piet heeft juist nooit op de loonlijst van Nibe gestaan, hij genoot slechts een onkostenvergoeding. Maar Piet is een Nibeaan in hart en nieren: jarenlang lid redactieraad Serie Bank- en Effectenbedrijf en talloze bijdragen in het Maandblad. Piet heeft deel III geschreven van de Geschiedenis van de Algemene Banken in Nederland 1860-1914; De algemene banken en het Effectenbedrijf. In 2005 verwierf hij daarmee de doctorstitel.
  

 

Jongman zelf heeft dus niet iemand naar de promotie kunnen begeleiden. Mogelijk was hij daar, anders dan zijn promotor Verrijn Stuart, toch te veel solist voor. Hij had natuurlijk zijn handen ook al meer dan vol met Nibe en hij ging tobben met zijn gezondheid. Wat stellig ook meespeelde was de geleidelijke karakterverandering van Nibe richting vakopleidingsinstituut.

Toen eenmaal Van Driel de dagelijkse leiding overnam, 1974, was praktisch slechts Kymmell nog wetenschappelijk ge-engageerd. Hij loodste Klijn en Lindenboom langs het Bestuur en hij entameerde het geschiedenis-onderzoek met het aantrekken van Wijtvliet.

Van Driel vond de loonlast van de researchers te zwaar wegen en de democratiseringsgolf van na het Maagdenhuis maakte de doctorstitel impopulair. Op de werkvloer van Nibe werden de wetenschappers allengs behandeld als outcasts.                                                                 Peter Lindeboom: Binnen het NIBE heersten twee verschillende culturen. Er was een redelijk grote groep mensen, die zich onder leiding van Van Driel met de bankcursussen bezig hield. De meesten kwamen zelf uit het bankwezen en hadden om hen moverende redenen gekozen voor het onderwijs. Zij beschouwden zich waarschijnlijk terecht als de raison d’etre van het NIBE. Maar binnen het bankwezen rees regelmatig de vraag wat men gemeenschappelijk en wat men per bank zelf zou willen regelen. Het aannemen van Frits Bugter bij het NIBE als marketing manager voor het bankwezen was dan ook om meerdere redenen strategisch niet handig.  Daarnaast was er een kleine groep, die zich bezig hield met onderzoek, het tijdschrift, de boeken en de NIBE-jaardag. De onderlinge contacten tussen beide groepen waren beperkt. Het hart van Kymmell lag primair bij de laatstgenoemden. Voor zover Kymmell al eens nieuw cursusmateriaal las, werd hij hier niet vrolijk van en liet dit dan ook luidruchtig blijken.

Voor Van Driel was research bovenal een kostenpost. Onderstaand een rijtje uit de de paragraaf Data. In latere jaren werden geen researchkosten meer verbijzonderd. Waarschijnlijk werd na de promotie en het vertrek daarna van Peter Lindeboom bij Nibe niet langer aan bancaire research gedaan: Kymmell ging zich uitleven aan historisch onderzoek.

Het historisch onderzoek verdient een eigen paragraaf en zal die tzt ook krijgen.

 

Aan Afdeling Research toegerekenden kosten (Hfl 1000)

1969: 18
1970: 25
1976: 2
1977: 45
1979: 86
1980: 108
1981: 136
1982: 102

Jan Schipper
28 april 2016

Hoogleraren

NIBE is altijd omringd geweest door hoogleraren. De eerste 5 voorzitters waren (ooit) hooggeleerd. De eerste 4 kregen op deze site een eigen paragraaf onder Personalia. De laatste is geïnterviewd in Bank- en Effectenbedrijf
. Verrijn Stuart
. Van den Brink
. Karsten
. Renooij
. Van Straaten

Ook de eerste directeur van de Vereniging NIBE, Jongman, was hooggeleerd. Maar niet ‘vanwege’ het NIBE. Die buitengewone leerstoel aan de UvA is pas in de jaren ’80 door Kymmell georganiseerd. Tot nu toe, 2016, hebben 4 verschillende hoogleraren deze stoel bekleed:
. Advokaat:  1 januari 1984-8 januari 1989
. Van Wensveen: 1 februari 1989- 10 oktober 2002
. Van den Brink (Dolf)
(was de 9e en laatste voorzitter van de Vereniging NIBE))
. Schotsman

Van bovenstaanden zijn de eerste 3 geportretteerd in Bank- en Effectenbedrijf, elders op deze site