Zo in de eerste weken van september grijpt de natuur haar laatste kans. Terwijl de eerste blaadjes bruinen, start de boer opnieuw zijn maaier en de struiken schieten plots nog decimeters lange loten.

Nibe zat, achteraf gezien, in zo’n eindzomerse groeispurt toen Van Ommeren van ABN.AMRO in 1994 de Rabo-er Van den Broek opvolgde als voorzitter van de Vereniging. Een paar cijfers uit 1997, het jaar dat Van Ommeren het hamertje overdroeg aan Dolf van den Brink, idem ABN.AMRO:
. omzet HFL 23,4 mln (+16,4%)
. kosten HFL 19,9 mln (+ 9,3%)
. aantal medewerkers 58 (59)
. bedrijfsresultaat per medewerker netto HFL 59.800,-

Maar van Ommeren zal de laatste zijn om zich de glorie aan te meten. Zowel zijn bestuurslidmaatschap in 1985 als het voorzitterschap in 1994 kwamen simpel qualitate qua op zijn pad: een passant die, anders dan zijn voorgangers Verrijn Stuart, Jan van den Brink, Karsten, Renooij/Jongman, Van Straaten/Kymmell en Mees, niet de attitude aannam van een bestuurder, maar die van de commissaris. Dat durven turen op afstand was overigens al ingezet door Henk van den Broek van Rabo, óók een vereniging van georganiseerd vertrouwen.

Na zijn studie bedrijfseconomie was Ruud van Ommeren (1936) bij IBM terecht gekomen. Dat was eigenlijk niet zijn bedoeling, maar het was ook niet toevallig. Vader Van Ommeren, directeur Europa van IBM, had hem ingefluisterd dat Defensie in die jaren rond 1960 hoge nood had aan automatiseerders en dat Ruud vóór zijn dienstoproep nog wel bij IBM een snel-opleiding kon doen.
Terzijde: Bij Defensie trof hij zijn latere evenknie van ABN, Paul Ribourdouille.

In 1984 ontmoette de toen 48 jarige Hoofddirecteur Van Ommeren van IBM Nederland bij de IMF-vergadering in Washington Nelissen, de vigerende voorzitter van RvB van Amro Bank. Een plezierig treffen, juist in een fase dat Ruud bezig was om, tot hoog in een Basiskamp in Nepal, zijn toekomstgedachten op een rijtje te zetten. Toen vervolgens de Amro RvB-leden Van Westreenen en Van der Kloet eens quasi langs de neus weg zijn mening vroegen over de staat van de IT bij Amro ging het balletje verder rollen: McKinsey had dringend een grote sprong voorwaarts aanbevolen en daar moest iemand met inhoudelijke én managerial ervaring voor worden gehaald.

Meteen lid RvB vanwege de IT, maar daarnaast eigenlijk alle bankbezigheden waar ‘de bankier’ geen trek in heeft: HRM, betalingsverkeer, gebouwendienst, logistiek en organisatie, juristerij etc. En dus ook bestuurslid van de WgvB, VNO, Nibe, Platform Criminaliteitsbestrijding, Raad voor het Betalingsverkeer en vele andere samenwerkings- en overlegorganen.

Daar, in zulk oligopolistisch clubverband, heeft de van nature op consensus gerichte Van Ommeren vanaf die jaren ’80 geleidelijk aan op allerlei terreinen de gemeenschappelijke bases zien afbrokkelen en de eigengereidheid zien opkomen: ‘je hoeft heus geen dikke vrienden te zijn om je voor een gemeenschappelijk belang in te zetten, maar wel visie en leiderschap en respect en onderling vertrouwen. Van den Brink en Karsten waren destijds bij Amro volstrekte tegenpolen, maar hielden elkaar wel altijd bij de hand. Ik heb ervaren dat naarmate de dynamiek in het bankwezen toenam, de centrifugaalkrachten navenant sterker werden’.

Niettegenstaande de groei en bloei van Nibe in de periode Van Ommeren keerde onderhuids de tijdgeest dus tegen. Zou hij enthousiast zijn geweest over een voorstel van de directie van Nibe om de Vereniging om te zetten in een BV? ‘Ik denk van niet. Dat is natuurlijk wijsheid achteraf, maar ik had toch graag bij alle schermutselingen tussen de banken een paar gemeenschappelijke forums overeind gehouden. Het was natuurlijk al een zwaktebod dat de NVB een ‘professional’ als Boele Staal als voorzitter nodig had. Grote bewondering voor iemand als Hein Blocks die onvermoeibaar probeerde al die kikkers weer in de kruiwagen te krijgen’.

De tijdgeest, er tegen inroeien is lastig. In ‘Nagedachten’ bij het interview met Dolf van den Brink (op deze site in 144 Interviews) wordt aangestipt hoe deze opvolger van Van Ommeren werd afgedreven. De laatste 2 voorzitters van de Vereniging Nibe beseften al dat verschillen in cultuur en mind-set zich lastig laten ruimen. Projecten en processen, commercial banking en investment banking, banking en insurance, iedereen kon alles en iedereen moest alles in de tijd van overmoed van rond de eeuwwisseling. 4 Jaar later was de BV Nibe-Svv technisch failliet. (zie de paragraaf Directeur 7 Tersteeg)

Jan Schipper
2 juni 2016

Van den Brink (Dolf)
het interview in B&E

Nagedachten bij het interview met Dolf van den Brink
Het gesprek vond plaats in de fase dat Kalff en Groenink in de estafette-wisselstrook liepen. We gingen uit van een tussendoortje met deze laatste voorzitter van NIBE. Daarvóór had hij al van alles voor Nibe-Opleidingen betekend, Stuurgroep AOB bijvoorbeeld, en testgroep kredietentraject. Hij legde  een hoop modieus maatschappelijk inzicht  op tafel, op het gebied van HRM; sabbaticals, work-lifebalances, PPP.
Maar de inkt was nog niet droog of Groenink verklaarde slechts de P van profit heilig.
Dolf vertrok daarna vrij snel bij De bank. Directeur Generaal Kleyn deed een jaar later bij ABN AMRO inderdaad het licht van de Handelmaatschappij uit.
Moedig dat hij instemde met publicatie terwijl hij intussen wist dat zijn denkbeelden Groenink totaal niet aanspraken.
Dolf kreeg als troost de Nibe-leerstoel aan de UvA. Zijn oratie ging over cultuur’debatten’ tussen investment banking en commercial banking.

Dolf was voorzitter van Nibe geworden omdat zijn voorganger Van Ommeren bij Rabo en ING geen gerede kandidaat had gevonden; ‘Ik heb daarom maar mijn opvolger bij ABN.AMRO gevraagd mij ook hier bij Nibe op te volgen’. Hoewel Dolf uit goed hout was gesneden, liet hij toch ook altijd blijken er eigenlijk geen tijd voor te hebben. Mogelijk dat hij net als Tommy de Swaan gelijktijdig kon lezen en praten, want hij bladerde tijdens de bestuursvergaderingen continu in zijn agenda. En toen directeur Van Kessel de idee lanceerde van de Vereniging Nibe een BV te maken omarmde Dolf dat met graagte.

Zijn commissariaat bij Van der Moolen, hij volgde Bergsma als voorzitter op, eindigde met zijn handdoek in de ring vol Wall Street look-alikes.
Dolf is eind december 2014 overleden.

JS, 05.01.2016